วันวิสาขบูชา หมายถึง วิสาขะเป็นชื่อของเดือน 6 วิสาขบูชา ย่อมาจากคำว่า วิสาขบุรณมีบูชา แปลว่า การบูชาพระในวันเพ็ญเดือน 6 ถ้าปีใดมีเดือนอธิกมาสคือมีเดือน 8 สองหน วันวิสาขบูชาก็เลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 7

ความสำคัญ
วันวิสาขบูชา เป็นวันคล้ายวันประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระพุทธเจ้า ซึ่งแม้จะต่างปีกัน แต่ก็ตรงกันทั้ง 3 อย่าง คือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 เป็นที่น่าอัศจรรย์ กล่าวคือ

1. พระพุทธองค์ประสูติจากพระครรภ์ของพระชนนี ณ สวนลุมพินีวัน ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์กับกรุงเทวทหะ เมื่อวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ก่อนพุทธศักราช 80 ปี
2. พระพุทธองค์ได้ทรงตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ณ ตำบลอุรุเวลาเสนานิคม แคว้นมคธ เมื่อวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ก่อนปีพุทธศักราช 45 ปี
3. พระพุทธองค์เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน ณ กรุงกสินารา แคว้นมัลละ เมื่อวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ก่อนพุทธศักราช 1 ปี

เหตุการณ์ทั้ง 3 คราวนี้ได้อุบัติขึ้นในวันเดียวกัน ด้วยเหตุนี้พุทธศาสนิกชนทั้งหลายจึงได้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา เพื่อน้อมรำลึกถึงองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อสัตว์โลก

วันวิสาขบูชา เป็นการบูชาที่ยิ่งใหญ่ของชาวพุทธทั่วโลก ในวันที่ 15 ธันวาคม 2542 ที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยสามัญครั้งที่ 54 ได้มีมติประกาศรับรองให้วันวิสาชบูชาเป็นวันสำคัญสากล นับเป็นเรื่องที่น่ายินดีสำหรับชาวพุทธเป็นอย่างมาก เพราะเท่ากับว่าองค์การสหประชาชาติได้รับรองความสำคัญของพระพุทธศาสนา

หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง
หลักธรรมที่จะขอยกตัวอย่างก็คือ อริยสัจ 4 หมายถึงความจริงอันประเสริฐที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ได้ด้วยพระองค์เอง เป็นหลักความจริงของชีวิตที่สามารถนำผู้ปฏิบัติไปสู่ความพ้นทุกข์หรือแก้ปัญหาชีวิตได้มี 4 ประการคือ

1. ทุกข์ สภาพที่ทนได้ยาก สาภวะบีบคั้น
2. สมุทัย สาเหตุของการเกิดทุกข์
3. นิโรธ คือ ความดับทุกข์
4. มรรค แนวทางปฏิบัติเพื่อความดับทุกข์